FOTO © András Dijkema
SEIZOEN 2024-25
PREMIÈRES
La traviata (Verdi)
Theater Mönchengladbach
première: 15 september 2024
Orphée aux Enfers (Offenbach)
Theater Aachen
première: 8 februari 2025
Giasone (Cavalli)
Theater Münster
première: 31 mei 2025
REPRISES
Der fliegende Holländer (Wagner)
Oper Leipzig
reprise: 15 september 2024
A Midsummer Night’s Dream (Britten)
Staatsoper Hannover
reprise: 8 november 2024
Lohengrin (Wagner)
Estonian National Opera Tallinn
reprise: 8 november 2024
Turandot (Puccini)
Theater Magdeburg
reprise: 1 december 2024
Tosca (Puccini)
Oper Leipzig
reprise: 4 january 2025
NIEUWS
PREMIÈRE OPRHEUS IN DE ONDERWERELD
De première van Orphée aux enfers (Theater Aachen, 8 februari 2025) was bij publiek en pers een overweldigend succes. Aachener Zeitung: “In het Theater Aken, waar Michiel Dijkema Offenbachs Opéra-bouffon in het sprankelende Franse origineel op de bühne brengt als “Orphée aux enfers”, kunnen enkele bijzonder enthousiaste toeschouwers het “martelbingo” aan het eind van de voorstelling aan den lijve ondervinden. Daartoe worden de uitgangen eerst bezet door angstaanjagende helse wezens, waarna het grote bingorad wordt gedraaid en stoelnummers worden getrokken. Met veel kabaal, getrek en geschreeuw zijn de “gelukkigen” dan meteen het middelpunt van de orgiastische “genoegens”. Het was mogelijk om priority seats te boeken. […] de componist, beschouwd als de Rijnlandse uitvinder van de Franse operette, was vooral een begenadigd parodist. Niet alleen maakte hij de heersende klasse belachelijk in de gestalte van de goden, maar hij stelde ook op verrukkelijke wijze de burgerlijke moraal aan de kaak. Regisseur Michiel Dijkema en zijn team zijn hierdoor zo geïnspireerd dat het publiek permanent geamuseerd is. […] Het is allemaal zo ontzettend grappig en origineel... De (echte) tijd vliegt. Want: orgie alom. […] De zaal gaat al los vóór de cancan, waarbij de blote rubberen benen vliegen. De zang en het spel zijn uitbundig en opzwepend.“ GrenzEcho: “Een echte blikvanger: de goden en godinnen leven op het timpaan van het Theater Aken […] echt origineel. De directe verwijzing naar het Theater van Aken in zijn jubileumjaar (noot van de redactie: het theater viert dit jaar zijn 200-jarig bestaan) is een zeer geslaagd idee. Ook dat de Publieke Opinie zich vanaf de zevende rij van de zaal met een scheldkanonnade uitspreekt en vervolgens het podium bestormt. Vervolgens belastert de pers het ongepaste gedrag van Orpheus en Eurydice middels krantenkoppen en in Instagram-berichten op een banner leest men gefakete maar zeer grappige opmerkingen van geschokte abonnees, allang overleden componisten van Monteverdi tot Wagner, theatercritici, balletfans, feministen en dierenrechtenactivisten, ook betreffende de enscenering.“ Klenkes: “Na de eerste oh’s en ah’s bij het zien van het geliefde theater op het podium, volgden al snel de eerste lachsalvo’s, waarna de lachspieren van het dankbare publiek geen moment rust meer vonden. [...] De ene clou jaagt op volgende, het ene hoogtepunt achtervolgt het andere; door dit duizelingwekkende tempo zou je gemakkelijk buiten adem kunnen raken. Maar net als het publiek wordt ook het ensemble meegesleurd in deze maalstroom. In een helse galop flirten, beminnen, lijden en intrigeren ze tot de allerlaatste noot. [...] In de geest van Offenbach heeft Michiel Dijkema een heerlijke parodie gemaakt op veel van wat ons heilig is, of het nu liefde, de hemel of onze sociale media posts zijn.”
PREMIÈRE LA TRAVIATA
De première van La traviata in Mönchengladbach is door publiek en pers buitengewoon positief ontvangen. OMM: “Michiel Dijkema vindt een ontroerend duister einde voor La traviata […] Succesvolle start van het seizoen in Mönchengladbach: een Traviata die mooi is om naar te kijken, scenisch coherent en ontroerend [...] een indrukwekkend portret. Dijkema laat zien dat de samenleving waarin ze zich beweegt zeer geseksualiseerd is [...] Parallellen met het heden komen duidelijk naar voren, aangezien de aangenaam heldere ‘historische’ benadering in haar reductie geenszins museaal overkomt.” Rheinische Post: “De première laat de kracht zien van een artistiek overtuigende productie. Dit werd duidelijk in de pregnante vitaliteit van de feesten in het eerste en tweede bedrijf. Of, als contrast, in het derde bedrijf, in het tergend langzame sterfproces van de hoofdrolspeelster, in het grijszwarte gedeelte van het proscenium, dat haar alleen toebehoort [...] een betekenisvol beeld van persoonlijke en sociale kwetsbaarheid, van eerlijkheid, tegenspraak, fatsoen, intolerantie, onbegrijpelijke moraliteit van de Parijse demi-monde. […] een zeer aangrijpende, veelzeggende productie”
-------
NOMINATIE VOOR LOHENGRIN
Michiel Dijkema is genomineerd voor de Estse Muziekprijs voor zijn opzienbarende productie van Wagner’s Lohengrin. Na Rossini’s La Cenerentola, een productie die de Eesti Teatrikunsti Muusikalavastuste Award won, en een controversiële productie van Strauss’ Die Fledermaus, keerde Michiel Dijkema vorig seizoen terug naar de Estse Nationale Opera Tallinn als regisseur en decorontwerper voor Lohengrin (dirigent: Arvo Volmer / kostuums: Jula Reindell). De productie werd met enorm enthousiasme ontvangen door publiek en pers en alle voorstellingen waren volledig uitverkocht.
-------
PREMIÈRE MADAMA BUTTERFLY IN REYKJAVÍK
De nieuwe productie van Puccini’s Madama Butterfly (muzikale leiding: Levente Török) door de IJslandse Opera in Reykjavík was een overweldigend succes. De productie zorgt voor uitverkochte voorstellingen en staande ovaties. Vanwege de enorme vraag naar kaarten kondigde de IJslandse Opera een extra voorstelling aan. In de pers: “De productie van Michiel Dijkema was een venster naar een andere wereld. Zijn enscenering was levendig en krachtig, scherp en evenwichtig, met precies de juiste hoeveelheid humor voor zo'n droevig onderwerp. […] één van de beste producties van de IJslandse Opera ooit.” (Fréttablaðið) “Bij de heftig bejubelde Butterfly-première is de enorme zaal bijna helemaal vol met mensen van alle leeftijden […] slimme ruimtelijke kunst […] optisch overweldigend […] Artistiek, en zeker ook maatschappelijk, bevindt zich de Íslenska Óperan op een opmerkelijke weg.” (Opernwelt) “Michiel Dijkema bracht een Butterfly vol hart en menselijkheid, met een enscenering die begon in een sfeer van zonneschijn en geluk en eindigde met een daad van schokkend geweld. […] Dijkema produceerde een coup de théâtre voor de slotmomenten” (Opera)
-------
REPRISE TURANDOT IN MAGDEBURG
De reprise van Puccini’s Turandot door het Theater Magdeburg werd met overweldigend enthousiasme ontvangen. Alle voorstellingen waren uitverkocht en mochten rekenen op staande ovaties. De pers over deze productie: “wilde beelden op het toneel, ovatiestormen voor de première – absoluut grootse opera” (Volksstimme) “jubelorkanen en uitverkochte voorstellingen […] scenische overweldiging” (NMZ) “verrassend en consequent doorgevoerd einde” (Opernfreund) “ontroerend […] een geloofwaardige interpretatie” (Opernglas)
(foto © Siim Vahur, repetitie in Tallinn)
BIOGRAFIE
De Nederlandse operaregisseur en decorontwerper Michiel Dijkema studeerde klassiek piano aan het Conservatorium van Amsterdam bij Danièle Dechenne en aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht bij Alexander Warenberg en Alwin Bär. Aansluitend studeerde hij muziektheaterregie aan de Hochschule für Musik Berlin. Hij was actief als liedbegeleider en bezocht de liedklas van Thom Bollen in Utrecht en van Wolfram Rieger in Berlijn.
Michiel Dijkema ensceneerde (regie en decor) onder meer Debussy’s Pelléas et Mélisande (operastudio Nationale Reisopera), Bizet’s Carmen (Eisenach en Meiningen), Gluck’s Orfeo ed Euridice (Nationale Reisopera), Monteverdi’s L’Orfeo (Stockholm), Schönberg’s Pierrot Lunaire (Rotterdam), Strauss’ Die Fledermaus (Eisenach, Moskou en Tallinn), Marschner’s Der Vampyr (Amsterdam), Rossini’s Il Turco in Italia (Leipzig), Mozart’s Die Zauberflöte (Gelsenkirchen), Rossini’s La Cenerentola (Tallinn en Nationale Reisopera), Humperdinck’s Hänsel und Gretel (Gelsenkirchen), Rossini’s Il Barbiere di Siviglia (Wiesbaden en Antibes), Puccini’s Tosca (Leipzig), Thomas’ Hamlet (Zagreb), Gassmann’s L’Opera Seria (Hannover), Smetana’s Die verkaufte Braut (Wiesbaden), Mascagni’s Cavalleria Rusticana en Leoncavallo’s Pagliacci (Darmstadt), Wagner’s Der fliegende Holländer (Wiesbaden), Offenbach’s Orphée aux enfers (Kiel), Britten’s A Midsummer Night’s Dream (Hannover), Gounod’s Faust (Leipzig en Bolzano), Offenbach's La Vie Parisienne (Volksoper Wenen), Strauss’ Salome (Wuppertal), de wereldpremière van Isidora Žebeljan’s Nahod Simon (Gelsenkirchen), Lehár’s Die lustige Witwe (Linz), Kálmán’s Die Herzogin von Chicago (Koblenz), Mozart’s Die Entführung aus dem Serail (Semperoper Dresden), Offenbach’s Les Contes d’Hoffmann (Gelsenkirchen), Dvorák’s Rusalka (Leipzig), Haydn’s Il mondo della luna (HfM Berlijn), Stephan Peiffer’s Vom Ende der Unschuld (Internationale Maifestspiele Wiesbaden), Louis Spohr’s Faust (Koblenz), Wagner’s Der fliegende Holländer (Leipzig), Weinberger’s Schwanda, der Dudelsackpfeifer (Gelsenkirchen), Puccini’s Turandot (Magdeburg), Prokofjev’s L’amour des trois oranges (Koblenz), Haydn’s L’isola disabitata, als triple-bill met Haydn’s Arianna a Naxos en Krenek’s What Price Confidence (Amsterdam/Den Haag), Puccini’s Madama Butterfly (Reykjavík), Wagner’s Lohengrin (Tallinn), Rossini’s Il viaggio a Reims (Aachen), Verdi’s La traviata (Mönchengladbach) en Offenbach’s Orphée aux enfers (Aachen).
Michiel Dijkema won diverse internationale prijzen op het gebied van de operaregie: de tweede European Opera-directing Prize, de eerste Peter-Konwitschny-Nachwuchsregiepreis voor zijn concept voor Carmen en de Eesti Teatrikunsti Muusikalavastuste Award voor zijn productie van La Cenerentola. Deze award geldt als de belangrijkste Estse prijs op het gebied van muziektheater. Het decor van Il Barbiere di Siviglia werd in Berlijn bekroond met de eerste Wizard-Award. Zijn productie van Der fliegende Holländer was als onderdeel van het festival WAGNER22 van de Oper Leipzig genomineerd voor de International Opera Awards 2022 in Madrid. Il viaggio a Reims werd door "Der Opernfreund" bekroond in de categorie beste decorontwerp/beste kostuums 2023/24. Zijn enscenering van Lohengrin voor de Estse Nationale Opera in Tallinn werd genomineerd voor de Estse Muziekprijs 2024.
Hij gaf les aan de operaklas van het ArtEZ Conservatorium en hij doceerde als gastprofessor zangstudenten en muziektheaterregiestudenten aan de Hochschule für Musik “Hanns Eisler” in Berlin. Ook was hij in het kader van een interdisciplinair initiatief gastdocent aan de Estse Academie voor Muziek en Theater in Tallinn. Hij werkte ook bij de Dutch National Opera Academy (een samenwerkingsverband van het Conservatorium van Amsterdam en het Koninklijk Conservatorium Den Haag).
Toekomstige nieuwe producties en reprises onder meer bij het Theater Krefeld und Mönchengladbach, het Theater Aachen, het Theater Münster, de Estse Nationale Opera in Tallinn, de Oper Leipzig, de Staatsoper Hannover, het Theater Magdeburg en de Semperoper Dresden.
Michiel Dijkema woont met zijn vrouw en zoon in de buurt van Amsterdam. Hij reed op de fiets vanuit Amsterdam o.a. naar Rome, Santiago de Compostella, Venetië, Wenen, Londen, Barcelona en Saintes-Maries-de-la-Mer. In de lente van 2022 fietste hij met zijn toen 7-jarige zoon van Amsterdam naar Parijs. In de zomer van 2023 fietsten ze samen van Amsterdam via Bayreuth naar Budapest.
(bijgewerkt op 4 maart 2025)
CONTACT
info@michieldijkema.com
+31 6 50 46 13 82