LA CENERENTOLA
MELODRAMMA GIOCOSO IN TWEE BEDRIJVEN VAN GIOACCHINO ROSSINI
TALLINN 2006 - EERSTE BEDRIJF
TWEEDE BEDRIJF
FOTO'S © Harri Rospu 2006
PRODUCTIE TALLINN 2006
Estse Nationale Opera Tallinn (Rahvusooper Estonia)
artistiek directeur: Arvo Volmer
première: 10 november 2006
Michiel Dijkema werd in maart 2007 voor deze productie onderscheiden met de Eesti Teatrikunsti Muusikalavastuste Award.
muzikale leiding: Arvo Volmer / Jüri Alperten
regie / decor: Michiel Dijkema
kostuums: Claudia Damm
licht: Michiel Dijkema / Bas Berensen
Angelina (Cenerentola): Helen Lokuta / Annaliisa Pillak / Teele Jõks
Don Ramiro: Juhan Tralla / Kestutis Alcauskis / Roland Liiv / Oliver Kuusik
Dandini: René Soom / Aare Saal / Rauno Elp / Taavi Tampuu
Don Magnifico: Rauno Elp / Jouni Kokora / Villu Valdmaa / Priit Volmer
Clorinda: Kristina Vähi / Valentina Taluma / Janne Shevtshenko / Angelika Mikk
Tisbe: Juuli Liil / Riina Airenne / Teele Jõks
Alidoro: Priit Volmer / Mati Palm / Mart Laur
herenkoor en symfonieorkest van de Estse Nationale Opera
PRODUCTIE ENSCHEDE 2010
Nationale Reisopera Enschede
intendant: Guus Mostart
première: 20 maart 2010, Muziekkwartier Enschede
(voorstellingen in Enschede, Heerlen, Zwolle, Groningen, Leeuwarden, Rotterdam,
Den Bosch, Den Haag, Apeldoorn, Breda, Utrecht en Arnhem)
muzikale leiding: Trisdee na Patalung
regie / decor: Michiel Dijkema
kostuums: Claudia Damm
licht: Bas Berensen
Angelina (Cenerentola): Francesca Provvisionato
Don Ramiro: Philippe Talbot
Don Magnifico: Piotr Micinski
Clorinda: Machteld Baumans
Tisbe: Ceri Williams
Dandini: André Morsch
Alidoro: Philippe Kahn
herenkoor van de Nationale Reisopera Enschede, Het Gelders Orkest
Foto's uit Enschede zullen op een later moment gepubliceerd worden. Hier foto's uit Tallinn.
IN DE PERS - TALLINN 2006
“Geweldig, briljant, geestig!”
Bravo, regisseur Dijkema, bravo, Estse Nationale Opera!
Geweldig, briljant, geestig! [...] Ik moet toegeven dat dit de eerste operavoorstelling is die ik ooit gezien heb met zoveel actiefilm suspense, adembenemende manoeuvres, verbazingwekkende productiedetails, zangers sprankelend van spelvreugde, spectaculaire bewegingen van het decor, aanstekelijke humor, prikkelende kostuums, ironie en grotesks – dit alles aan de Estse Nationale Opera ontlokt door de Nederlandse regisseur Michiel Dijkema.
De hoogste lof van het publiek is ongetwijfeld dat de toeschouwer zich – voor de volledige drie uur die de voorstelling duurt – midden in een sprookje waant. Een illusie die precies op het moment waarop je hoopt dat het leven de droom zal evenaren uiteenspat. […]
De voorstelling culmineert in het slot van de eerste akte, als de complete cast Cenerentola’s droom in directe communicatie met het publiek aan de rand van het podium doorleeft: uitdrukking gevend aan zowel de hoop dat de droom werkelijkheid wordt als aan de angst dat de droom in rook zal vergaan. En als de voorstelling is afgelopen realiseer je je dat het inderdaad enkel en alleen Cenerentola’s fantasie was. Je verlaat het theater met het gevoel dat het leven niets meer is dan een vluchtige droom. La vida es sueño.
Rein Veidemann
Postimees
15 november 2006
“Voltreffer in het hart van de toeschouwer!”
Ongeëvenaarde Cenerentola – voltreffer in het hart van de toeschouwer!
Deze nieuwe productie is een voltreffer in het hart van de toeschouwer. […] De enscenering behoudt het mysterie van het oorspronkelijke sprookje, maar verbindt dit mysterie virtuoos met het heden. Het resultaat is een harmonieuze en meeslepende voorstelling, met bijzonder prachtvolle en stijlvolle kostuums en decors. Gedurende de gehele voorstelling vallen er werkelijk geestige details te zien. […] Alles is natuurlijk, spontaan en grappig.
Zoals alles eens aan zijn eind moet komen, zo moeten ook de personages in Cenerentola’s droom in het niets verdwijnen. Wanneer haar lied is afgelopen, eindigt ook haar droom. Gedurende een kort moment ervaren we de bittere kant van een fantastische dagdroom – je opent je ogen en vindt jezelf weer terug in de alledaagse werkelijkheid. Het is echter bijzonder verheugend dat zulke fantastische dingen als deze Cenerentola van de Estse Nationale Opera ook in werkelijkheid gebeuren.
Hele-Mai Poobus
Muusika
23 januari 2007
“Hoe vaak moet je tijdens een opera huilen van het lachen?”
“Assespoester” in Estonia: een verhaal over dromen vol geestige details
Rossini’s “La Cenerentola” geënsceneerd door de Nederlander Michiel Dijkema vreugdevolle en verfrissende opvoering
[…] De productie vertelt het eenvoudige verhaal over dromen – zingen is dromen in “La Cenerentola” en de hele opera is een droom van Angelina, die begint met het lied “Er was eens een koning”. Deze opera kent talrijke verwijzingen naar dromen en de componist heeft talrijke verwarrende scènes gecreëerd, die de indruk wekken dat iedereen in dit verhaal zich van het onwerkelijke bewust lijkt te zijn. Anders dan het klassieke sprookje, krijgt het publiek aan het eind van deze opera de boodschap dat niet alle dromen waarheid worden en niet alle Assepoesters hun droomprins trouwen. [ …] Hoe vaak moet je tijdens een operavoorstelling huilen van het lachen? Het overkwam mij afgelopen vrijdag!
[…] Het decor, een mengvorm van moderne elementen en historische elementen, of een mengvorm van reëel en surreëel, onderstreepte de dingen die de personages overkwamen. Hoewel Rossini en Ferretti geen bovennatuurlijke elementen in hun opera opnamen, waren zulke elementen, zoals vliegende potkachels en wandelende leunstoelen, in Tallinn rijkelijk vertegenwoordigd. Het sprookjeselement werd gecompleteerd door de kostuums – wederom een mengvorm, in dit geval van Victoriaanse hofmode allegorieën en moderne kleding. Eén van de sleutelbegrippen van deze productie is minutieuze details, van de klap in die handen die het licht in de zaal doet uitgaan tot de massabewegingen. De lach van het publiek werd precies door de humor in de details veroorzaakt.
Liisi Laanemets
Eesti Päevaleht
13 november 2006
“vuurwerk van ideeën en fantasie”
Een vuurwerk van ideeën en fantasie
De jonge Nederlandse regisseur Michiel Dijkema, uitgenodigd door de Estse Nationale Opera om “La Cenerentola” te regisseren, is zonder twijfel een expert in muziek en begrijpt en houdt van de veelomvattende schoonheid en fascinatie die van Rossini’s muziek uitgaat. Hoe kan het ook anders, zou je zeggen. Helaas, tegenwoordig is een operaregisseur met respect voor de partituur die tegelijkertijd originele ideeën heeft, de cast uitdaagt en in artistiek opzicht aan iedere zanger of zangeres het uiterste weet te ontlokken, een zeldzaamheid. Bovendien levert Dijkema een waar vuurwerk van ideeën en fantasie. […] Het acteerwerk is zeer dynamisch; alles op de bühne beweegt, speelt, zingt, wordt verliefd en discussieert… De ideeën van de regisseur zijn geweldig en het basisconcept voor de scenografie is even intrigerend als eenvoudig. […] Ook de kostuums zijn extreem goed, inventief en geestig!
Tamara Unanova
Vesti
17 november 2006
“verbluffend fris [...] het volledige ensemble bruist van speelvreugde”
De ene wereld in de andere
[…] Het feit dat de stijlcontrasten en de humor in Rossini’s “Cenerentola” daadwerkelijk een verbluffend fris effect hebben, lijkt onbetwist de verdienste van operaregisseur Michiel Dijkema te zijn.
Twee verschillende werelden houden zich al aan het begin verborgen in Charles Perrault’s verhaal van “Assepoester”, waarop Rossini zijn opera gebaseerd heeft: de grauwe realiteit en het rijk der dromen. Dijkema’s productie werd ongeëvenaard door een genereus en ingenieus spel met verschillende condities – contrasten van verschillende realiteiten, onverwachte, visueel imponerende “ruimtelijke veranderingen”, speels afstandnemen tot de rol, bewuste vrijheid gedurende de voorstelling.
Het verhaal begint in een woonkamer die lijkt op een appartement dat typerend is voor het “Het tweede Estonia”. Vreemde veranderingen voltrekken zich in dit interieur: de kamer raakt uit het lood, muren bewegen, fantasievolle hovelingen verschijnen uit het bankstel en uit de televisie, het pseudo-antieke koninklijke leliemotief van het behang – aanvankelijk nauwelijks waarneembaar – wordt groter en verandert in een betekenisvol koninklijk symbool. Het lijkt alsof zich in deze ene wereld nog andere werelden verborgen houden. […]
Het acteerwerk is geweldig; het volledige ensemble bruist van speelvreugde; ook hierin is de trefzekere hand van de regisseur duidelijk voelbaar. Dijkema’s “Cenerentola” laat zien dat oude opera in de hedendaagse cultuur geen anachronisme hoeft te zijn, maar een muzikaal genre is met grote vitaliteit.
Evi Arujärv
Teater.Muusika.Kino
12 januari 2007
“Dit is iets anders.”
Eerste “Assepoester” door Estse Opera
Dit is iets anders. Michiel Dijkema en de Duitse kostuumontwerpster Claudia Damm hebben een andere weg gekozen en gebruiken de talrijke mogelijkheden van het sprookje als een bron van eindeloze fantasie. In hun versie leeft Assepoester in het heden – immers, zulke mensen vind je ook in onze tijd: vrouwen wachtend op een kans op een beter leven en hun prins op het witte paard, vrouwen die de allernieuwste modetrends volgen en op een echtgenoot jagen en trotse en arrogante mannen die niet verder kijken dan hun eigen persoon. De combinatie van klassieke kostuums tegen een volledig moderne achtergrond (gebloemd behang, potkachel, meubels uit de sovjetperiode) heeft een bijzonder frisse uitstraling. Er is een reële werkelijkheid in deze opera, maar er zijn hier ook dromen, enorm veel fantasie, komische situaties, verrassingen en grotesks – alles wat je met deze sprankelende en briljante muziek van Rossini kan uitdrukken. Het actuele van Michiel Dijkema's productie wordt bevestigd door de talrijke internationale prijzen die hem zijn toegekend.
Dmitri Babichenko
Moles
november 2006
“excellent, interessant en sprookjesachtig”
Estse Nationale Opera brengt sprookje
In “La Cenerentola” wemelt het van de sprankelende melodieën, briljante coloraturen, uitgesproken personages en verwarring. Dit alles is zeer precies in muziek gevat door Rossini en op excellente, interessante en sprookjesachtige wijze geënsceneerd door de Nederlandse regisseur Michiel Dijkema. Enscenering en decor zijn daadwerkelijk het direct in het oog springende aspect van deze “Assepoester”, die zojuist aan het Estse publiek werd gepresenteerd. Er blijft genoeg ruimte voor een ieders fantasie, maar tegelijkertijd wordt de actuele situatie opvallend accuraat gereflecteerd. […] Mijn respect aan allen die deze gecompliceerde productie naar Estland hebben gebracht. Het is de menselijke natuur, dat we altijd sprookjes nodig hebben.
Toomas Kuter
Pärnu Postimees
15 november 2006
“warme en sympathieke humor”
Vocaal feest met Rossini
Er heeft iets heel bijzonders plaatsgevonden bij de Estse Nationale Opera. Michiel Dijkema (Nederlandse regisseur en decorontwerper) en Claudia Damm (Duitse kostuumontwerpster) hebben een fantasievol sprookje gecreëerd op muziek van de opera buffa “La Cenerentola” van Gioachino Rossini. Ze deden dat echter met middelen, die op onze podia zelden te bewonderen vallen. Allereerst het betekenisvolle spel met de ruimte, vervolgens de vormgeving en niet in de laatste plaats het extreem precieze en attractieve acteerwerk. Belangrijk is de warme en sympathieke humor, waarmee onnozelheid, afgunst en boosaardigheid – alles typerend voor de menselijke natuur – in al hun groteskheid vastgenageld worden.
Tiiu Levald
Sirp
24 november 2006
“drie uur puur plezier”
Deze productie was voor het eerst te zien op 10 november 2006 en de Nederlandse regisseur en decorontwerper heeft een prijswinnend concept ontwikkeld. Hij balanceert een enkele keer op de rand van slapstick, zonder ooit de grenzen van de goede smaak te overschrijden. Hij slaagt erin van deze overwegend buffo karakters geloofwaardige personages te creëren. De regie is zeer gedetailleerd en het lijkt wel alsof er geen enkele beweging, geen enkel gebaar of expressie is, die niet weloverwogen uitgewerkt is.
Het fantasievolle en efficiënte decor gaat gepaard met actie borrelend van leven en humor. Bezoekers kunnen zich gegarandeerd verheugen op drie uur puur plezier. [...] Deze Cenerentola is zeker een bezoek waard.
Göran Forsling
International Opera Review
Musicweb International
27 september 2007
IN DE PERS - ENSCHEDE 2010
“het ernstige met het absurde”
Dijkema's Rossiniproductie laat zien dat humor sinds 1817 niet stil heeft gestaan. [...] De Rossini van de Reisopera mengt het ernstige met het absurde.
De Volkskrant
“even verzorgd als vermakelijk”
De première van deze immer tot de verbeelding sprekende geschiedenis kreeg luide bijval van een uitverkochte zaal in het Enschedese Muziekkwartier. De Reisopera brengt een even verzorgde als vermakelijke voorstelling.
De Telegraaf
“sprankelend, speels en spotziek [...] overrompelend”
Sprankelend, speels en spotziek moet een opera van Rossini zijn en dat is La Cenerentola ook bij de Nationale Reisopera. In de tintelende, soms overrompelende enscenering van Michiel Dijkema, roept deze stijlvolle Assepoester herinneringen op aan de legendarische en briljante voorstellingen van Il barbiere di Siviglia en L’ Italiana in Algeri van Dario Fo.
NRC Handelsblad